HC 15.3: Verdieping Type II, III en IV overgevoeligheidsreacties: Casuïstiek en huidbeelden

Question 1

Acute urticaria: (galbulten/angio-oedeem):

Answer 1

• ontstaan snel na bijv:
  
  • inname van geneesmiddel
  • blootstelling aan voedsel waarvoor iemand allergisch is
  • bij (virale) infecties
• mestcellen/basofiele granuocyten (degranulatie)
• jeuk +++, angio-oedeem (gelaat, extremiteiten), systemisch (GI, benauwdheid, etc)
• NB: chronische spontane urticaria bij klachten > 6 weken (geen allergie!)

Question 2

casus:

Answer 2

• 50 jarige man
• 7 dagen geleden gestart met een antibioticum
• niet ziek
• jeukende huiduitslag
• over het hele lichaam rode uitslag, het confueert en het jeukt heel erg
  –> typische reactie op een geneesmiddel

Question 3

geneesmiddelen overgevoeligheidsreacties:

Answer 3

• meest voorkomende overgevoeligheidsreacties in de dermatologische praktijk
• presentatie zeer variabel
• tijdlijnen! (hoe snel trad de reactie op?)

Question 4

type 2 overgevoeligheidsreactie:

Answer 4

• is heel zeldzaam, komt eigenlijk niet veel voor
• het klinische beeld wat hier bij past:
  
  • hemolytische anemie
  • daarnaast kan je ook een trombocytopenie krijgen. in de huid zien we dan petechiën/puntbloedinkjes en die kan je ook in de slijmvliezen zien
  • daarnaast kan een neutropenie optreden

Question 5

Type 3 overgevoeligheidsreactie:

Answer 5

• immuuncomplexen en uiteindelijk complement activatie
• leukocyten scheiden pro-inflammatoire cytokines uit met weefselschade tot gevolg
• dit zien we vooral in hele kleine bloedvaatjes
• klinisch zien we dit dan ook als een vasculitis beeld
• dat zie je als purpura op de onderbenen
• een purpura is niet wegdrukbaar

Question 6

dus bij Type 3 zie je vasculitis, maar vasculitis heeft veel mogelijke oorzaken.
dus als je een vasculitis ziet, hoeft dat niet te betekenen dat het door een overgevoeligheidsreactie (van een geneesmiddel) komt.

Question 7

Type 4 allergische reactie:

Answer 7

• vertraagd beloop
• T-cel gemedieerd
• de klinische presentatie (van een overgevoeligheidsreactie door een GNM) is zeer variabel: van maculopapuleus exantheem tot SJS/TEN, DRESS< SDRIFE (bagoon), AGEP

Question 8

belangrijke complicatie bij SJS/TEN:

Answer 8

blindheid

Question 9

zie ook plaatjes in WORD

Question 10

take home messsages:

Answer 10

• type 1-4 reacties:
  
  • theoretisch - mooie indeling (onderliggende mechanismen kennen)
  • praktisch/klinisch: lang niet altijd goed onderscheid te maken tussen type 1-4
• geneesmiddelenreacties: werkelijkheid is veel complexer dan alleen type 1-4
  
  • NB ook veel (GNM) reactie die niet hiermee te classificeren zijn
• bij verdenking contactallergie: denk aan testen