HC 13.1: Macula, papula, vesikel, exantheem, erytheem etc. (incl. weekinleiding) Flashcards
(43 cards)
hoe groot is het oppervlakte van de huid?
1,5 tot 2 vierkante meter
hoe zwaar is de huid?
15 kg
hoeveel bacteriën leven er op onze huid?
8 x 10^6 bacteriën/vierkante cm
functies van de huid:
- barrière functie (buiten houden wat buiten hoort, binnen houden wat binnen is) dus voor:
- micro-organismen
- UV licht
- schadelijke stoffen (vloeistoffen en chemische stoffen)
- handhaven ‘intern milieu’
- vochthuishouding
- temperatuur (bloedvaten en zweetklieren)
- pijn en temperatuur voelen
- isolatie voor warmte en kou
- opslagplaats voor energie
- omzetten Vitamine D
- stootkussen
- intermenselijk contact
je kan veel aflezen aan de huid, dingen zoals:
- leeftijd
- afkomst
- gezondheid
- culturele identiteit
3 lagen van de huid:
- epidermis (opperhuid)
- dermis (lederhuid)
- subcutis (onderhuids bind- en vetweefsel)
de epidermis is opgebouwd uit:
keratinocyten
opbouw epidermis:
- stratum basale
- stratum spinosum
- stratus granulosum
- stratum lucidum
- stratum corneum
–> de keratinocyten migreren vanuit de basale laag naar boven en tijdens die ‘reis’ differentiëren ze uit en gaan ze dood en verliezen ze hun kern
–> gedurende de reis van die keratinocyten omhoog, worden er verschillende keratines aangemaakt
–> als dit proces van migratie te snel gebeurt, krijg je schilfering van de huid
uit welke cellen/onderdelen bestaat de epidermis?
- Keratinocyten (hoorncellen)
- Melanocyten (pigmentcellen)
- Langerhanscellen
- Merkelcellen
- Vrije zenuwuiteinden
- Géén bloedvaten
de epidermis is dus de huid vanaf het basaalmembraan, die de epidermis van de dermis scheidt.
die basaalmembraan is belangrijk voor de barrière functie van de huid. maar tussen alle keratinocyten in de epidermis zitten ook verbindingen, zoals desmosomen, waardoor de barrièrefunctie wordt opgebouwd.
melanocyt:
- ieder mens heeft ongeveer evenveel melanocyten
- in deze cellen wordt het melanine aangemaakt, en die aanmaak gebeurt in de melanosomen
- bij donkere huid, is het aantal melanosomen groter en ook de melanosomen zelf zijn groter
2 typen pigment in melanocyten:
- pheomelanine, is meer het geel/oranje melanine
- eumelanine, dit is het meest donkere en ook meest beschermende melanine
de melanocyten geven hun melanosomen over aan de keratinocyten.
dus het zijn niet de melanocyten zelf die je beschermen tegen UV licht, maar het zijn de keratinocyten waar het melanine in zit.
de keratinocyten hebben een aantal melanosomen in zich zitten, die als een soort paraplu het DNA beschermen.
–> zo worden dus de kernen beschermd tegen UV straling
iemand met albinisme maakt helemaal geen melanine pigment aan.
deze mensen zijn gevoelig voor het krijgen van huidkanker.
epidermis beschermt dus als barrière:
- micro-organismen
- UV-licht
- schadelijke stoffen
- vochtverlies
- mechanisch
de basaalmembraan bevindt zich op de overgang tussen epidermis en dermis.
de dermis bestaat uit verschillende bestanddelen:
- papillen –> voor stevigheid
- bloedvaten –> voor temperatuur regulatie
- fibroblasten –> als ‘tussenstof’
- adnexen (huidaanhangels) (haar, talgkliertjes, zweetkliertjes)
basale membraan: dermo-epidermale overgang
- de keratinocyt heeft allerlei verbindingen met de dermis
- het zijn allemaal collageen vezels die die verbinding maken
–> en als die verbinding dus loslaat, kan je een blaar krijgen. je ziet dan onder de microscoop een splijting onder de basaalmembraan, de dermis en epidermis zitten niet meer aan elkaar vast
in de dermis heb je papillen en retelijsten:
zie hiervoor plaatje in word en uitleg
belangrijkste celtype in de dermis:
- fibroblasten
- die zorgen voor een dermale matrix
- die produceren collageenvezels en elastinevezels, die zorgen voor de trevastheid en de rekbaarheid
- hoe ouder je wordt, hoe meer die elastinevezels kapot kunnen gaan, waardoor de huid minder rekbaar wordt
- naast de stevigheid en soepelheid, zorgen de fibroblasten ook voor volume
haarfollikels en talgklieren:
- bij zo’n haarfollikel, zit vaak een talgkliertje (er een soort van omheen)
- in de ‘crypte’, dus onderin zo’n haarfollikel zitten basale cellen, die kunnen zorgen voor nieuwe haarvorming
- vanuit een haarzakje kan ook een wond genezen
als alleen de epidermis kapot is, door een wond, dan krijg je geen littekenvorming.
maar als een wond tot de dermis gaat, dus voorbij de haarzakjes, dan krijg je littekenvorming.
zweetklieren:
- eccriene zweetklieren: zitten in dermis en subcutis.
- ze zorgen voor thermoregulatie, terugresorptie Na+, homeostase water en elektrolyten
- apocriene zweetklieren: zitten dieper in de subcutis
- onder invloed van androgenen secreet door bacteriën omgezet
–> deze apocriene zweetklieren zorgen voor de lichaamsgeur die we bij ons dragen
de apocriene zweetklieren bevinden zich niet overal op het lichaam, maar bijv. wel in de oksel of in de schaamstreek.