3.16 Leczenie zakażeń robakami Flashcards
(39 cards)
1
Q
Mechanizmy oporności na leki przeciwrobacze
A
- pojawienie się pompy wyrzucającej lek (glikoproteiny P)
- zmiana struktury molekularnego punktu uchwytu leku
- przekierowanie odpowiedzi immunologicznej gospodarza na typ Th2
2
Q
Benzimidazole przeciwrobacze - przedstawiciele
A
- albendazol
- mebendazol
- tiabendazol
3
Q
Benzimidazole przeciwrobacze - mechanizm działania
A
• hamowanie syntezy mikrotubul
4
Q
Benzimidazole przeciwrobacze - spektrum
A
• robaki obłe: ∙ glista ludzka ∙ włosogłówka ludzka ∙ tęgoryjec dwunastnicy ∙ owsik ludzki • larva migrans • włosień
5
Q
Albendazol - zastosowanie
A
- osłonowo w czasie ewakuacji torbieli bąblowcowej
- wągrzyca OUN
- zakażenie larva migrans
- zakażenie włośniem krętym
6
Q
Tiabendazol - zastosowanie
A
• miejscowo na skórę w skórnej postaci zakażenia larva migrans
7
Q
Benzimidazole przeciwrobacze - działania niepożądane
A
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- uszkodzenie wątroby
- pancytopenia
- działanie teratogenne
8
Q
Prazykwantel - charakterystyka
A
- lek przeciwrobaczy
- dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego (z posiłkiem bogatym w cukry)
- przenika do OUN
9
Q
Prazykwantel - mechanizm działania
A
- otwieranie kanałów Ca²⁺ → porażenie mięśni pasożytów
* dezorganizacja powłoki robaków → odsłonięcie antygenów
10
Q
Prazykwantel - spektrum
A
- robaki płaskie
- robaki obłe
- przywry
- cercariae
- tasiemce
- wągrzyca OUN
11
Q
Prazykwantel - zastosowanie
A
- zakażenia przywrami
- tasiemczyce wszelkiego rodzaju
- wągrzyca OUN
- osłonowo w czasie ewakuacji torbieli bąblowcowej
12
Q
Prazykwantel - działania niepożądane
A
• bóle i zawroty głowy - nie prowadzić pojazdów • nudności i wymioty • pogorszenie sprawności psychoruchowej • bóle stawów • zaczerwienienie skóry i świąd • eozynofilia, pokrzywka • podczas leczenia wągrzycy OUN: ∙ bóle głowy ∙ objawy oponowe ∙ hipertermia ∙ drgawki
13
Q
Oksamnichina - charakterystyka
A
• lek przeciwrobaczy
• mechanizm działania nieznany
• działa tylko na Schistosoma mansoni
• zastosowanie:
∙ zakażenie Schistosoma mansoni (zamiast prazykwantelu)
∙ mieszane zakażenia przywrami (z metrifonatem)
14
Q
Oksamnichina - działania niepożądane
A
- bóle i zawroty głowy
- senność
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- białkomocz
- leukopenia
- drgawki
- czerwonopomarańczowe zabarwienie moczu
- leku nie należy podawać w ciąży
15
Q
Piperazyna - charakterystyka
A
- lek przeciwrobaczy, agonista GABA
- mechanizm działania: porażenie mięśni robaków
- stosowany w zakażeniach robakami obłymi (glistą, owsikiem)
16
Q
Piperazyna - działania niepożądane
A
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- zawroty głowy
- drgawki
17
Q
Piperazyna - przeciwwskazania
A
- padaczka
- niewydolność nerek
- ciąża
18
Q
Dietylkarbamazyna - charakterystyka
A
- lek przeciwrobaczy, pochodna piperazynowa
- mechanizm działania nieznany
- stosowana doustnie, dobrze przenika do tkanek (oprócz tłuszczu)
19
Q
Dietylkarbamazyna - zastosowanie
A
- filariozy (Wuchereria bancrfoti, Brugia malayi, Brugia timori) - wypierana przez doksycylinę
- zakażenie Loa Loa
- tropikalna eozynofilia
- onchocerkoza - wypierana przez iwermektyne
20
Q
Dietylkarbamazyna - działania niepożądane
A
- bóle i zawroty głowy
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe, jadłowstręt
- objawy uwolnienia toksyn z zabitego pasożyta
21
Q
Leki zastępujące dietylkarbamazynę
A
- doksycyklina
* iwermektyna
22
Q
Pirantel, oksantel - charakterystyka
A
- leki przeciwrobacze, analogi tetrahydropirymidyny
- mechanizm działania: porażenie mięśni robaków
- stosowane w zakażeniach robakami obłymi (glista, owsik, tęgoryjec)
23
Q
Pirantel, oksantel - działania niepożądane
A
- bóle i zawroty głowy
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- zaburzenia zasypiania
- gorączka
- zaczerwienienie skóry
- uszkodzenie wątroby
24
Q
Pirantel, oksantel - przeciwwskazania
A
- ciąża
* uszkodzenie wątroby
25
Niklozamid - charakterystyka
* lek przeciwrobaczy, pochodna salicylamidu
* mechanizm działania: hamowanie fosforylacji oksydatywnej
* lek drugiego rzutu w leczeniu tasiemczyc
* uszkadza odcinek proksymalny tasiemca, zwiększając tym samym uwalnianie jaj
* nie działa na wągrzycę
26
Niklozamid - działania niepożądane
* zaburzenia żołądkowo-jelitowe
* równolegle należy podawać lek przeczyszczający
* w czasie terapii nie należy spożywać alkoholu
27
Lewamizol - charakterystyka
* lek przeciwrobaczy podobny do nikotyny
* mechanizm działania: porażenie złącza n-m, immunomodulacja
* stosowany w leczeniu glistnicy
28
Lewamizol - działania niepożądane
* zaburzenia żołądkowo-jelitowe
* zawroty głowy
* wysypki skórne
* efekty podobne do nikotyny
* encefalopatia (bardzo rzadko)
29
Iwermektyna - charakterystyka
* lek przeciwrobaczy, pochodna awermektyny
* mechanizm działania: otiweranie kanałów Cl⁻, aktywacja rec. N i stymulacja GABA
* stosowany doustnie, dobrze przenika do tkanek
30
Iwermektyna - zastosowanie
* onchocerkoza - 1szy rzut
* zakażenia robakami obłymi (glistą, owsikiem, tęgoryjcem)
* filariozy
* świerzb
* wszawica
* zakażenie skóry wywołane larva migrans
31
Iwermektyna - działania niepożądane
* zawroty głowy
* zaczerwienienie skóry
* zaburzenia żołądkowo-jelitowe
* reakcja Mazzottiego (spowodowana rozpadem filarii)
* obrzęk, ropień (miejscowo wokół zabitego pasożyta)
32
Reakcja Mazzottiego - objawy
* gorączka
* bóle i zawroty głowy
* osłabienie, senność
* zaczerwienienie i świąd skóry
* bóle stawów i mięśni
* ↓CTK, tachykardia
* obrzęki kończyn
* skurcz oskrzeli
* limfadenopatia
33
Iwermektyna - przeciwwskazania
```
• ciąża
• nie należy podawać substancji nasilających przewodnictwo GABA:
∙ benzodiazepin
∙ barbituranów
∙ kwasu walproinowego
∙ alkoholu
```
34
Bitionol - charakterystyka
* lek przeciwrobaczy
* mechanizm działania: hamowanie fosforylacji oksydatywnej
* zwalcza przywry i bakterie
35
Bitionol - zastosowanie
* fascjoloza
* paragonimoza
* trądzik
36
Bitionol - działania niepożądane
```
• zaburzenia żołądkowo-jelitowe
• reakcja po rozpadzie pasożytów:
- zaczerwienienie skóry
- stan podgorączkowy
- bóle głowy
```
37
Metrifonat - charakterystyka
* fosfoorganiczny lek przeciwrobaczy
* mechanizm działania: hamowanie cholinesterazy → porażenie mięśni → przesunięcie przywr ze splotów żylnych pęcherza moczowego do naczyń płucnych
* działa tylko na Schistosoma haematobium
38
Metrifonat - działania niepożądane
* przejściowe objawy cholinergiczne
* nasilanie aktywności AChEI - nie z AChEI!
* leku nie należy podawać w ciąży
39
Lek hamujący glikoproteinę P
werapamil
