6.4 Leczenie dyslipidemii Flashcards
(46 cards)
1
Q
Grupy leków obniżających stężenie lipidów w surowicy
A
- statyny
- żywice wiążące kwasy żółciowe
- fibraty
- inne leki
- leki eksperymentalne
2
Q
Działania niepożądane eksperymentalnych leków hamujących późne etapy syntezy cholesterolu
A
- zaćma
* akumulacja substratów w tkankach
3
Q
Statyny - mechanizm działania
A
• hamowanie reduktazy HMG-CoA → hamowanie syntezy cholesterolu → spadek stężenia cholesterolu w hepatocytach → wzrost ekspresji receptora dla LDL → usuwanie LDL z krwi
• HMG-CoA jest:
∙ rozpuszczalny w wodzie
∙ używany w innych szlakach metabolicznych
4
Q
Statyny - mechanizm działania plejotropowego
A
- hamowanie syntezy rodników izoprenylowych → hamowanie prenylacji białek wewnątrzkomórkowych
- hamowanie czynnika prozapalnego NF-κB
5
Q
Statyny - efekty działania
A
- ↓LDL
- przeciwdziałanie dysfunkcji śródbłonka
- hamowanie procesów zapalnych w naczyniach
- stabilizacja blaszki miażdżycowej
- cofanie się zmian miażdżycowych
- stymulacja krążących komórek progenitorowych śródbłonka
- neowaskularyzacja niedokrwionych tkanek
- osłabienie krzepnięcia, wzrost fibrynolizy
- immunosupresja
- przeciwdziałanie osteoporozie
6
Q
Statyny - działania niepożądane
A
- miopatie
- rabdomioliza
- uszkodzenie wątroby
- obrzęki naczynioruchowe
- nie podawać w ciązy!
7
Q
Lowastatyna
A
- naturalna statyna, prolek
* metabolizowana przez CYP3A4
8
Q
Symwastatyna
A
- naturalna statyna, prolek
- metabolizowana przez CYP3A4
- słynna z badania 4S, które udowodniło korzystne działanie statyn w chorobie niedokrwiennej serca
9
Q
Statyny podawane w postaci nieaktywnych laktonów - przedstawiciele
A
- lowastatyna
* symwastatyna
10
Q
Prawastatyna
A
- naturalna statyna
* NIE jest metabolizowana przez CYP2C9
11
Q
Fluwastatyna
A
- syntetyczna statyna
* metabolizowana przez CYP2C9
12
Q
Atorwastatyna
A
- syntetyczna statyna
- metabolizowana przez CYP3A4
- ma długi okres półtrwania (14h)
- hamuje NF-κB
13
Q
Rozuwastatyna
A
- syntetyczna statyna
- zawiera siarkę
- metabolizowana przez CYP2C9
- ma długi okres półtrwania (19h)
14
Q
Pitawastatyna
A
- syntetyczna statyna
- metabolizowana przez CYP2C9
- okres półtrwania: 9h
15
Q
Żywice wiążące kwasy żółciowe - przedstawiciele
A
- cholestyramina
- kolestypol
- kolesewelam
16
Q
Żywice wiążące kwasy żółciowe - mechanizm działania
A
- hamowanie wchłaniania jelitowego kwasów żółciowych → spadek stężenia cholesterolu w hepatocytach → wzrost ekspresji receptora dla LDL → usuwanie LDL z krwi
- u niektórych osób wzrost syntezy VLDL → wzrost stężenia TG we krwi
17
Q
Żywice wiążące kwasy żółciowe - działania niepożądane
A
- nudności
- wzdęcia
- zaparcia
- biegunka
- zaburzenia wchłaniania witamin ADEK
18
Q
Kolesewelam
A
- syntetyczny, rozpuszczalny błonnik
* należy do grupy żywic wiążących kwasy żółciowe
19
Q
Fibraty - mechanizm działania
A
- aktywacja lipazy lipoproteinowej → stymulacja hydrolizy chylomikronów
- aktywacja jądrowego receptora PPAR-α → stymulacja oksydacji kwasów tłuszczowych
20
Q
Fibraty - efekty działania
A
- ↓TG (znaczny)
- ↓VLDL (znaczny)
- ↓LDL (umiarkowany)
- ↑HDL (niewielki)
21
Q
Fibraty - działania niepożądane
A
- rabdomioliza
* zaburzenia żołądkowo-jelitowe
22
Q
Inne leki obniżające stężenie lipidów w surowicy - przedstawiciele
A
- ezetymib
- kwas nikotynowy
- acypimoks
- probukol
23
Q
Ezetymib
A
- lek bezpośrednio hamujący wchłanianie cholesterolu pokarmowego i żółciowego
- działa na białko NPC1L1 w enterocytach
- zmniejsza stężenie cholesterolu w surowicy
24
Q
Ezetymib - działania niepożądane
A
- bóle głowy
* zaburzenia żołądkowo-jelitowe
25
Kwas nikotynowy
* inne nazwy: niacyna, witamina B₃, witamina PP
| * efekty działania: ↓TG, ↓VLDL, ↓LDL, ↑HDL
26
Kwas nikotynowy - mechanizm działania
* hamowanie wątrobowej produkcji TG
* hamowanie wydzielania VLDL → wtórny spadek stężenia LDL i wzrost stężenia HDL
* stymulacja receptora PPAR-γ w makrofagach → zwiększanie wychwytu cholesterolu na obwodzie
* zmniejszenie stężenia cAMP w komórkach → zmniejszenie uwalniania wolnych kwasów tłuszczowych
27
Kwas nikotynowy - działania niepożądane
* napadowe czerwienienie twarzy
* kołatanie serca
* zaburzenia żołądkowo-jelitowe
28
Laropiprant
* antagonista receptora dla PGD₂
* podawany łącznie z kwasem nikotynowym
* łagodzi objawy naczyniorozkurczowego działania kwasu nikotynowego
29
Acypimoks
* pochodna kwasu nikotynowego
* stosowana w mniejszych dawkach
* wywołuje znacznie mniej skutków ubocznych
30
Probukol
* lek obniżający stężenie LDL i HDL
| * niejasny mechanizm działania
31
Eksperymentalne leki obniżające stężenie lipidów w surowicy - przedstawiciele
* anacetrapib, dalcetrapib, ewacetrapib
* induktory apolipoproteiny A-I
* mimetyki apolipoproteiny A-I Milano
32
Anacetrapib, dalcetrapib, ewacetrapib
* leki w trakcie badań
* inhibitory białka przenoszącego estry cholesterolu - CETP
* efekt działania: ↑HDL
33
Induktory apolipoproteiny A-I
* leki w trakcie badań
| * powodują wzrost wątrobowej syntezy HDL
34
Mimetyki apolipoproteiny A-I Milano
* leki w trakcie badań
* zapobiegają rozwojowi zmian miażdżycowych
* zmniejszają istniejące zmiany miażdżycowe
35
Fibraty - przedstawiciele
* klofibrat
* bezafibrat
* cyprofibrat
* gemfibrozyl - duże ryzyko interakcji ze statynami
* fenofibrat - mniej interakcji ze statynami
36
Kwasy tłuszczowe omega-3 - przedstawiciele
* kwas eikozapentaenowy (EPA)
| * kwas dokozaheksaenowy (DHA)
37
Kwasy tłuszczowe omega-3 - działanie
* zmniejszają wydzielanie ApoB
* tworznie prostanoidów o innych właściwościach
* przeciwarytmiczne
* przeciwpłytkowe
* zmniejszają VLDL i TG
38
Ewolokumab, Alirokumab
* przeciwciało przeciw PCSK9
* zmniejsza LDL
* NPŻ: wzrost AlAT, AspAT, kinazy kreatynowej, ból głowy, kończyn
39
Lomitapid
* inhibitor MTTP
* leczenie dziedzicznej homozygotycznej hipercholesterolemii
* NPŻ: dusznica bolesna, palpitacja serca, hepatotoksyczność, Ż-J, zmęczenie, ból głowy
40
Mipomersen
* hamuje syntezę ApoB-100
* leczenie dziedzicznej homozygotycznej hipercholesterolemii
* NPŻ: zesp grypopodobny, ból głowy, hepatotoksyczny
41
Eprotirom, sobetirom
* mimetyki hormonów tarczycy
| * selektywne wątrobowo
42
Warespladib, darapladib
* inhinitory fosfolipazy A2 związanej z lipoproteinami
* zwiekszają efekt plejotropowy statyn
* stabilizują blaszkę miażdżycową
43
Apabetalon
* inhibitor bromodomeny BRD4
* zwiększa HDL i ApoA-I
* zmniejsza częstość niepożądanych zdarzeń sercowych
44
Wolanesorsen
* inhibitor syntezy apoc-III
| * obniża stężenie triglicerydów i podwyższa HDL
45
Pemafibrat
* modulator PPAR-alfa
| * ma zalety agonistów, ale nie powoduje miopatii
46
2-hydroksypropylo-beta-cyklodekstryna
* zmniejsza wielkość blaszki miażdżycowej i zawartość cholesterolu
* obniża stężenie cytokin prozapalnych
