6.2 Leczenie nadciśnienia tętniczego Flashcards
(102 cards)
1
Q
Grupy leków używanych w przewlekłym leczeniu nadciśnienia
A
- inhibitory konwertazy angiotensyny
- blokery receptora AT₁
- β-blokery
- blokery kanałów wapniowych typu L
- diuretyki tiazydowe
- antagoniści aldosteronu
- sympatykolityki
- α-adrenolityki
- inhibitory reniny
- agoniści receptorów imidazolinowych
2
Q
Inhibitory konwertazy angiotensyny - przedstawiciele
A
- kaptopryl
- enalapryl
- cylazapryl
- benazepryl
3
Q
Inhibitory konwertazy angiotensyny - efekty działania
A
- ↓ stężenia naczynioskurczowej angiotensyny II
- ↑ stężenia bradykininy -rec.B₂→ ↑ syntezy NO → rozkurcz naczyń → spadek CTK
- cofanie się przerostu LK
4
Q
Dolegliwości towarzyszące nadciśnieniu, przy których inhibitory konwertazy są szczególnie wskazane
A
- cukrzyca typu 1
- białkomocz w cukrzycy typu 2
- niewydolność serca
- przebyty zawał
5
Q
Inhibitory konwertazy angiotensyny - przeciwwskazania
A
- ciąża
- neutropenia
- obrzęk naczynioruchowy
- obustronne zwężenie tętnic/tętnicy nerkowej
- ciężka niewydolność nerek, autoimmunologiczne choroby nerek
- hiperkaliemia
6
Q
Inhibitory konwertazy angiotensyny - działania niepożądane
A
- duży spadek CTK po pierwszej dawce
- suchy kaszel!
- reakcje alergiczne
- obrzęk Quinckego
- zaburzenia smaku
- neutropenia
- hiperkaliemia
- białkomocz
- niewydolność nerek
- działanie teratogenne
7
Q
Inhibitory konwertazy angiotensyny - ogólne zasady dawkowania
A
- przed pierwszym podaniem: badanie stanu nerek, gospodarki wodno-elektrolitowej, CTK
- najpierw małe dawki, stopniowe ich zwiększanie
- kontrola stężenia i klirensu kreatyniny
- nie wolno łączyć z solami potasowymi, diuretykami oszczędzającymi potas
8
Q
Podział inhibitorów konwertazy angiotensyny
A
- leki działające bezpośrednio / prekursory leków
* inhibitory osoczowe / inhibitory tkankowe
9
Q
Inhibitory ACE działające bezpośrednio - przedstawiciele
A
- kaptopryl
- alacepryl
- moweltypryl
10
Q
Inhibitory ACE będące prekursorami leków - przedstawiciele
A
- benazepryl
- chinapryl
- cylazapryl
- enalapryl
- fozynopryl
- peryndopryl
- ramipryl
- trandolapryl
11
Q
Osoczowe inhibitory ACE - przedstawiciele
A
- kaptopryl
- enalapryl
- cylazapryl
- benazepryl
12
Q
Tkankowe inhibitory ACE - przedstawiciele
A
- chinapryl
- fozynopryl
- peryndopryl
- ramipryl
- trandolapryl
13
Q
Blokery receptora AT₁ - przedstawiciele
A
- losartan
- walsartan
- irbesartan
- eprosartan
- telmisartan
- kandesartan
- olmesartan
14
Q
Blokery receptora AT₁ - efekty działania
A
- blokada receptorów AT₁ → spadek CTK
- obniżanie ryzyka udaru
- hamowanie dylatacji aorty w zespole Marfana
15
Q
Dolegliwości towarzyszące nadciśnieniu, przy których sartany są szczególnie wskazane
A
- niewydolność serca
- przebyty zawał
- nefropatia cukrzycowa
- mikroalbuminuria, białkomocz
- przerost LK
- migotanie przedsionków
- zespół metaboliczny
- kaszel po inhibitorach ACE
16
Q
Blokery receptora AT₁ - przeciwwskazania
A
- ciąża
- obustronne zwężenie tętnicy nerkowej
- hiperkaliemia
17
Q
β-blokery - efekty działania
A
- hamowanie szybkości i siły skurczu serca → spadek CTK
- hamowanie aktywności reninowej osocza
- obniżanie ryzyka udaru
- korzystne działanie po zawale
18
Q
β-blokery - działania niepożądane
A
- wzrost insulinooporności → ryzyko cukrzycy
- ↑TG, ↓HDL
- wzrost masy ciała
- wzrost męczliwości
19
Q
Podział blokerów kanałów wapniowych typu L ze względu na budowę chemiczną
A
• DHP - pochodne dihydropirydynowe
• NDHP - pochodne niedyhydropirydynowe:
∙ pochodne fenyloalkiloaminowe
∙ pochodne benzotiazepinowe
20
Q
DHP - przedstawiciele
A
- nifedypina
- amlodypina
- felodypina
- lacydypina
- lerkanidypina
- isradypina
- nitrendypina
- nilwadypina
- nikardypina
- nimodypina
- cylnidypina
21
Q
NDHP - przedstawiciele
A
• pochodne fenyloalkiloaminy: ∙ werapamil ∙ gallopamil • pochodne benzotiazepiny ∙ diltiazem
22
Q
Blokery kanałów wapniowych typu L - efekty działania
A
- hamowanie napływu Ca²⁺ do miocytów → rozszerzenie naczyń → spadek CTK
- obniżanie zapotrzebowania serca na tlen
- obniżanie częstotliwości i siły skurczów serca (diltiazem, werapamil)
- ↑ syntezy NO (amlodypina)
- własności plejotropowe
23
Q
Różnice w działaniu DHP i NDHP
A
- DHP działają głównie na naczynia
* NDHP działają głównie na serce (również na tętnice wieńcowe)
24
Q
Blokery kanałów wapniowych - zastosowanie
A
- nadciśnienie tętnicze (głównie u osób starszych/czarnych)
- tachykardia nadkomorowa
- dławica piersiowa
- dławica Prinzmetala
25
Blokery kanałów wapniowych stosowane w dławicy piersiowej
* amlodypina
| * nikardypina
26
Blokery kanałów wapniowych stosowane w dławicy Prinzmetala
* amlodypina
* nifedypina
* diltiazem
27
Blokery kanałów wapniowych, których nie można łączyć z β-blokerami
* diltiazem
| * werapamil
28
DHP - przeciwwskazania
* niewydolność krążenia
* hipotonia
* zaawansowana stenoza aortalna
* kardiomiopatia przerostowa z zawężaniem drogi odpływu
* niestabilna dławica piersiowa
* stan po zawale
29
DHP - działania niepożądane
* obrzęk kończyn dolnych
* zaczerwienienie twarzy
* ból głowy
30
NDHP - przeciwwskazania
* niewydolność krążenia
* hipotonia
* zaawansowana objawowa bradykardia
* zespół chorego węzła, zespół WPW
* blok p-k
31
NDHP - działania niepożądane
* bradykardia, blok p-k
* hipotonia
* zaparcie
* bóle głowy
32
Podział blokerów kanałów wapniowych typu L ze względu na parametry farmakokinetyczne
* generacja I (krótkie działanie)
* generacja IIA (przedłużone uwalnianie → długie działanie)
* generacja IIB (specyficzna budowa chemiczna → długie działanie)
* generacja III
33
Blokery kanałów wapniowych typu L generacji I - przedstawiciele
* nifedypina
* werapamil
* diltiazem
34
Blokery kanałów wapniowych typu L generacji IIA - przedstawiciele
* nifedypina SR
* werapamil SR
* gallopamil SR
* diltiazem SR
* nikardypina SR
* felodypina ER
35
Blokery kanałów wapniowych generacji IIB - przedstawiciele
* nitrendypina
* isradypina
* nimodypina
36
Blokery kanałów wapniowych generacji III - przedstawiciele
* amlodypina
* lacydypina
* lerkanidypina
* klewidypina
* cylnidypina
37
Amlodypina
• bloker kanałów wapniowych typu L generacji III
• pochodna dihydropirydynowa
• szczególnie korzystny profil farmakologiczny:
∙ długie i równomierne działanie
∙ wolniejszy początek aktywności
∙ słabsze działania niepożądane
38
Amlodypina - zastosowanie
* nadciśnienie tętnicze
* stabilna choroba wieńcowa
* niewydolność serca w kardiomiopatii rozstrzeniowej
39
Klewidypina
* bloker kanałów wapniowych typu L generacji III
* pochodna dihydropirydynowa
* działa selektywnie na mięśniówkę naczyń (brak wpływu na serce)
* metabolizm przez esterazy tkankowe (nie zależy od stopnia wydolności nerek czy wątroby)
* krótkie działanie, podanie dożylne
40
Mibefradyl
* bloker kanałów wapniowych typu T
* stosowany w nadciśnieniu
* wycofany z powodu szkodliwych interakcji
41
Nieselektywne blokery kanałów wapniowych - przedstawiciele
* cynaryzyna
| * flunaryzyna
42
Nieselektywne blokery kanałów wapniowych - zastosowanie
* zespół Ménière'a
* zaburzenia krążenia obwodowego i mózgowego
* stany po udarach i urazach mózgu
* zespoły otępienne
* naczyniowe bóle głowy
43
Diuretyki tiazydowe - przedstawiciele
* chlorotiazyd
* hydrochlorotiazyd
* metyklotiazyd
44
Diuretyki tiazydopodobne - przedstawiciele
* klopamid
* indapamid
* metolazon
* chlortalidon
45
Diuretyki tiazydowe - efekty działania
* natriureza → początkowo spadek objętości krwi i rzutu serca → po 6-8 tyg. normalizacja parametrów + rozkurcz naczyń tętniczych → spadek CTK
* obniżanie ryzyka udaru
46
Indapamid
* diuretyk tiazydopodobny
* podawany raz dziennie
* chętnie stosowany w nadciśnieniu i niewydolności serca
* zmniejsza przerost LK
* rozszerza naczynia
47
Diuretyki tiazydowe - zastosowanie w kardiologii
* nadciśnienie u osób starszych/czarnych
* izolowane nadciśnienie skurczowe
* niewydolność serca towarzysząca nadciśnieniu
* obrzęk płuc
48
Diuretyki tiazydowe - działania niepożądane
* zaburzenia elektrolitowe → zaburzenia rytmu
* hipotonia ortostatyczna
* zakwaszenie moczu → hiperurykemia
* hiperglikemia
* niekorzystny wpływ na profil lipidowy (↑TG)
49
Diuretyki tiazydowe - przeciwwskazania
* ciąża
* dna moczanowa
* zespół metaboliczny
* nieprawidłowa tolerancja glukozy
50
Antagoniści aldosteronu w kardiologii - przedstawiciele
* spironolakton
| * eplerenon
51
Antagoniści aldosteronu - efekty działania
* natriureza + zatrzymanie potasu → spadek CTK
| * spadek śmiertelności z powodu niewydolności serca
52
Spironolakton
* nieselektywny antagonista aldosteronu
* ma właściwości antyandrogenowe → ginekomastia, ryzyko impotencji
* nie jest stosowany samodzielnie (hiperkaliemia)
53
Eplerenon
* selektywny antagonista aldosteronu
* nie ma właściwości antyandrogenowych
* nie jest stosowany samodzielnie (hiperkaliemia)
54
Antagoniści aldosteronu - przeciwwskazania
* niewydolność nerek
| * hiperkaliemia
55
Sympatykolityki w kardiologii - przedstawiciele
* klonidyna
| * metyldopa
56
Klonidyna
* sympatykolityk
* lek o ośrodkowym i obwodowym działaniu obniżającym ciśnienie (poprzez presynaptyczne receptory α₂)
* nagłe przerwanie terapii może powodować zespół odstawienny
57
Metyldopa
* sympatykolityk
* prolek przekształcany do α-metyloadrenaliny o ośrodkowym działaniu obniżającym ciśnienie (poprzez presynaptyczne receptory α₂)
* jeden z niewielu leków obniżających ciśnienie bezpiecznych w czasie ciąży
58
α₁-adrenolityki - przedstawiciele
* prazosyna
* terazosyna
* doksazosyna
59
Nieselektywne α-adrenolityki - przedstawiciele
* fenoksybenzamina
| * fentolamina
60
Nieselektywne α-adrenolityki - zastosowanie
* phaeochromocytoma w okresie okołooperacyjnym
| * diagnostyka phaeochromocytoma
61
Inhibitory reniny - przedstawiciele
* aliskiren
* remikiren (wycofany)
* zankiren (wycofany)
62
Aliskiren
```
• inhibitor reniny
• zastosowanie:
∙ pierwotne nadciśnienie tętnicze
∙ niewydolność serca
∙ nefropatia
```
63
Aliskiren - działania niepożądane
* bóle i zawroty głowy
| * biegunka
64
Agoniści receptorów imidazolinowych - przedstawiciele
* moksonidyna
| * rylmenidyna
65
Moksonidyna
* agonista receptorów I₁ w OUN
* pochodna klonidyny
* zmniejsza impulsację sympatyczną → obniża CTK
* nie ma wyraźnego wpływu na czynność serca
66
Rylmenidyna
* agonista receptorów I₁ w OUN
* pochodna oksazoliny
* zmniejsza impulsację sympatyczną → obniża CTK
* nie ma wyraźnego wpływu na czynność serca
67
Agoniści receptorów imidazolinowych - działania niepożądane
* zmęczenie, senność
* suchość w jamie ustnej
* bóle i zawroty głowy
* lęk, depresja
* bóle żołądka, zaparcie
* reakcje alergiczne
* hipotonia ortostatyczna
68
Minoksydyl
* aktywator ATP-zależnych kanałów potasowych w naczyniach → obniża CTK
* stosowany w łysieniu androgenowym, rzadko w nadciśnieniu
69
Minoksydyl - działania niepożądane
• nadmierne pobudzenie wzrostu włosów
70
Dihydralazyna
* w nieznanym mechanizmie obniża opór obwodowy → obniża CTK
* możliwe że hamuje IP3-zależne uwalnianie wapnia
* szczególnie wskazana w rzucawce
71
Dihydralazyna - działania niepożądane
* aktywacja układu współczulnego i osi RAA → tachykardia, wzrost rzutu serca, retencja sodu i wody, obrzęki
* osłabienie, bóle i zawroty głowy
* zaburzenia żołądkowo-jelitowe
* zaczerwienienie twarzy
* toczeń rumieniowaty polekowy
72
Podział leków stosowanych w przełomie nadciśnieniowym
* leki stosowane pozajelitowo
| * leki stosowane podjęzykowo
73
Leki stosowane pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym - przedstawiciele
* urapidyl
* nitroprusydek sodu
* fenoldopam
* dihydralazyna
* nitrogliceryna
* labetalol
* esmolol
74
Urapidyl
* antagonista postsynaptycznych receptorów α₁
* agonista mózgowych receptorów 5-HT₁A
* stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
75
Urapidyl - działania niepożądane
* zawroty i bóle głowy
* nudności, wymioty
* duszność, ucisk za mostkiem, kołatanie serca
* bradykardia, tachykardia, arytmia
76
Nitroprusydek sodu
* bezpośredni donor NO → rozkurcza żyły i tętnice
* stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
* rozkłada się na świetle
77
Nitroprusydek sodu - działania niepożądane
* nudności, wymioty
* kurcze mięśni
* zatrucie cyjankami i rodankami
78
Fenoldopam
* agonista receptorów D₁
* słaby antagonista receptorów α₂
* stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
* w przypadku jaskry należy zachować ostrożność
79
Nitrogliceryna
* pośredni donor NO
* wskazana w niedokrwieniu serca
* stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
* stosowany podjęzykowo w razie bólu wieńcowego
80
Nitrogliceryna - działania niepożądane
* ból głowy
* wymioty
* methemoglobinemia
* rozwój tolerancji przy dłuższym stosowaniu
81
Labetalol
* β-bloker III generacji (hybrydowy)
* dodatkowo blokuje receptory α₁
* stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
82
Labetalol - działania niepożądane
* cierpnięcie skóry głowy
* zawroty głowy
* wymioty
* piekący ból gardła
* blok p-k
83
Esmolol
* β-bloker II generacji (kardioselektywny)
* ma krótki czas działania
* stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
* szczególnie wskazany w rozwarstwieniu aorty i w okresie okołooperacyjnym
84
Esmolol - działania niepożądane
* nudności
| * blok p-k
85
Leki stosowane podjęzykowo w przełomie nadciśnieniowym - przedstawiciele
* kaptopryl
* klonidyna
* nifedypina
86
Nadciśnienie płucne - postępowanie
```
• leczenie przeciwkrzepliwe
• tlen
• diuretyki
• blokery kanału wapniowego
• leczenie celowane:
∙ inhibitory PDE5
∙ blokery receptora endotelinowego
∙ prostanoidy
∙ seleksipag - agonista rec prostacykliny
• riocyguat - stymulator sCG
```
87
Bozentan
```
• bloker receptora endotelinowego
• zastosowanie:
∙ nadciśnienie płucne idiopatyczne
∙ nadciśnienie płucne w przebiegu twardziny bez istotnego zwłóknienia płuc
∙ niewydolność serca NYHA III/IV
```
88
Darusentan
* bloker receptora endotelinowego
| * podobny do bozentanu
89
Bencyklan
* bloker kanałów wapniowych
* leczenie objawowych chorób tętnic kończyn dolnych
* rozszerza naczynia
* hamuje ATPazę Na-K, agregację płytek krwi, podnosi zdolność krwinek czerwonych na odkształcenie
* działa spazmolitycznie, uspokajająco
90
Sakubitryl + walsartan
• sakubitryl to inhibitor neprylizyny
91
Dihydralazyna
* rozkurcza mm gładkie naczyń krwionośnych
* wskazana w rzucawce
* stosowany pozajelitowo w przełomie nadciśnieniowym
92
Blokery kanału wapniowego stosowane w nadciśnieniu płucnym pierwotnym
* nifedypina
| * dilitiazem
93
Inhibitory PDE 5 stosowane w nadciśnieniu płucnym pierwotnym
* syldenafil
| * tadalafil
94
Blokery rec endotelinowego stosowane w nadciśnieniu płucnym pierwotnym
* bozentan
* sytaksentan
* ambryzentan
* darusentan
* macytentan
95
Prostanoidy stosowane w nadciśnieniu płucnym pierwotnym
* epoprostenol
* treprostynil
* iloprost
96
Seleksipag
* agonista rec prostacykliny
| * stosowany w nadciśnieniu płucnym pierwotnym
97
Riocyguat
• bezpośrednio stymuluje rezpuszczalną cyklazę guanylową (sCG)
98
Główne grupy leków hipotensyjnych
* DIU - diuretyki
* BB - beta-blokery
* CCB - blokery kanału wapniowego
* ACEI - inhibitory ACE
* ARB - blokery rec angiotensyny
99
Preferowane połączenia leków hipotensyjnych
* diuretyk tiazydowy + ACEI
* diuretyk tiazydowy + ARB
* CCB + ACEI
* CCB + ARB
* ACEI/ARB + CCB + diuretyk tiazydowy
100
Leczenie nadciśnienia tętniczego u kobiet w ciąży
* metyldopa
* labetalol/metoprolol
* nifedypina
101
Leczenie nadciśnieniowych stanów pilnych u kobiet w ciąży
* metyldopa
* labetalol (I.V.)
* nifedypina/dihydralazyna
102
Leczenie obrzęku płuc u kobiet w ciaży
• nitrogliceryna
