3.9 Inne leki przeciwbakteryjne Flashcards

(61 cards)

1
Q

Chloramfenikol - charakterystyka

A
  • antybiotyk
  • bakteriostatyczny dla większości bakterii
  • bakteriobójczy dla H flu, Neisseria meningitidis i niektórych szczepów Bacteroides
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Chloramfenikol - mechanizm działania

A
  • działanie bakteriostatyczne (dla niektórych -bójcze)

* łączenie z podjednostką 50S rybosomu → hamowanie syntezy białek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Chloramfenikol - mechanizmy oporności

A
  • wytwarzanie acetylotransferazy chloramfenikolu

* selekcja bakterii o mniej przepuszczalnej dla leku ścianie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Chloramfenikol - spektrum

A
  • większość bakterii
  • H flu, N meningitidis, Bacterioides, VRE
  • riketsje
  • dżuma!
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Chloramfenikol - gatunki oporne

A

• chlamydie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Chloramfenikol - zastosowanie

A
  • zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
  • zakażenie VRE
  • ciężkie zakażenia riketsjami
  • miejscowo: oczy, uszy, skóra (maść Detreomycyna)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Chloramfenikol - penetracja tkanek

A
  • podawany doustnie i pozajelitowo (w postaci bursztynianu)
  • dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego
  • dobrze penetruje do tkanek (w tym OUN)
  • metabolizowany w wątrobie, wydalany z moczem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Chloramfenikol - działania niepożądane

A
  • uszkodzenie szpiku kostnego (odwracalne lub nieodwracalne)!!!
  • zespół szarego noworodka!!!
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • zakażenia grzybicze
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Skutki uszkodzenia szpiku przez chloramfenikol

A
• odwracalne:
∙ upośledzenie erytropoezy
• nieodwracalne (reakcja o typie idiosynkrazji):
∙ ciężka niedokrwistość aplastyczna
∙ agranulocytoza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Objawy zespołu szarego noworodka

A
  • wymioty
  • wiotkość
  • hipotermia
  • zapaść krążeniowa
  • szare zabarwienie skóry
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Chloramfenikol - interakcje

A
  • hamowanie cytochromu P450
  • induktory enzymów wątrobowych zwiększają metabolizm tego leku
  • Paracetamol zmniejsza metabolizm tego leku
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Retapamulina - charakterystyka

A
  • półsyntetyczny antybiotyk
  • nie wykazuje oporności krzyżowej z żadnym innym antybiotykiem
  • stosowany miejscowo w leczeniu liszajca i zakażonych ran
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Retapamulina - mechanizm działania

A
  • działanie bakteriostatyczne

* łączenie z białkiem L3 podjednostki 50S rybosomu → hamowanie syntezy białek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Retapamulina - mechanizmy oporności

A
  • mutacja białka L3

* pojawienie się pompy wyrzucającej lek z bakterii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Retapamulina - spektrum

A

• bakterie Gram-dodatnie:
∙ Staphylococcus aureus
∙ Streptococcus pyogenes
∙ Streptococcus agalactiae

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Retapamulina - gatunki oporne

A
  • Enterobacteriaceae
  • Enterococcus faecalis
  • Pseudomonas aeruginosa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Retapamulina - działania niepożądane

A
  • podrażnienie skóry (ból, rumień, świąd)

* kontaktowe zapalenie skóry

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Fosfomycyna - charakterystyka

A
  • antybiotyk, analog PEP (fosfoenolopirogronianu) - hamuje syntezę peptydoglikanu
  • stosowany w niepowikłanych ZUM
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Fosfomycyna - mechanizm działania

A
  • działanie bakteriobójcze
  • transport do bakterii przenośnikiem G6P
  • hamowanie transferazy fosfoenolopirogronianowej (pierwszego etapu syntezy peptydoglikanu)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Fosfomycyna - mechanizmy oporności

A

• zaburzenie funkcji transportera G6P

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Fosfomycyna - spektrum

A
• bakterie Gram-dodatnie:
  - gronkowce
  - enterokoki
• bakterie Gram-ujemne: (PEK)
  - E. coli
  - Proteus sp.
  - Klebsiella sp.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Fosfomycyna - działania niepożądane

A
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe

* bóle i zawroty głowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Kwas fusydowy - charakterystyka

A
  • antybiotyk o budowie steroidowej
  • nie wykazuje oporności krzyżowej z żadnym innym antybiotykiem
  • działa synergistycznie z ryfampicyną, cefalosporynami, penicylinami izoksazolowymi, wankomycyną
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Kwas fusydowy - mechanizm działania

A
  • działanie bakteriostatyczne
  • hamowanie czynnika elongacyjnego EF-G → hamowanie translokacji łańcucha peptydowego w rybosomie → hamowanie syntezy białek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Kwas fusydowy - mechanizmy oporności
• punktowa mutacja genu dla EF-G
26
Kwas fusydowy - zastosowanie
``` • zakażenia: ∙ Staphylococcus aureus (MRSA) ∙ Corynebacterium sp. ∙ Clostridium sp. • osteomyelitis • miejscowo w zapaleniu spojówek ```
27
Kwas fusydowy - działania niepożądane
* brązowe zabarwienie siki * żółtaczka * wysypka * biegunka
28
Fuzafungina - charakterystyka
* antybiotyk o budowie depsipeptydowej * ma dodatkowe działanie przeciwzapalne i immunostymulujące * hamuje adhezję Haemophilus influenzae do nabłonka dróg oddechowych * stosowany wyłącznie miejscowo, w postaci aerozolu
29
Fuzafungina - mechanizm działania
* działanie bakteriostatyczne i grzybostatyczne | * zaburzenie funkcjonowania błony komórkowej → zaburzenie gospodarki elektrolitowej
30
Fuzafungina - spektrum
* Staph * Strep * Moraxella sp. * Haemophilus influenzae - hamuje adhezje * Legionella pneumo * Mycoplasma pneumo * Candida albicans
31
Fuzafungina - działania niepożądane
* pieczenie gardła * napady kichania * skurcz oskrzeli
32
Polimyksyny - charakterystyka
* detergenty przeciwbakteryjne * nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego * po podaniu dożylnym wydalają się z moczem
33
Polimyksyny - mechanizm działania
* działanie bakteriobójcze | * zaburzenie struktury i funkcji błony komórkowej → wzrost przepuszczalności błony dla jonów
34
Polimyksyny - mechanizmy oporności
• zmniejszenie przenikania leku do bakterii (bardzo rzadko)
35
Polimyksyny - spektrum
• bakterie Gram-ujemne (także Pseudomonas aeruginosa)
36
Polimyksyny - zastosowanie
* miejscowo: na skórę, do ucha, do worka spojówkowego * doustnie: w zakażeniach przewodu pokarmowego i przed operacjami * dożylnie: w ciężkich zakażeniach bakteryjnych, w powikłanych zakażeniach dróg moczowych
37
Polimyksyny - działania niepożądane
* zaburzenia żołądkowo-jelitowe * blok nerwowo-mięśniowy * uwalnianie histaminy
38
Mupirocyna - charakterystyka
* antybiotyk * nie wykazuje oporności krzyżowej z żadnym innym antybiotykiem * oporność pojawia się szybko * szybko rozkładany w organizmie * stosowany jedynie miejscowo
39
Mupirocyna - mechanizm działania
* działanie bakteriostatyczne (w większych stężeniach bakteriobójcze - G+ Staph i Strep) * blokowanie syntetazy izoleucynowej tRNA → blokowanie wbudowywania Ile do białek
40
Mupirocyna - spektrum
* gronkowce | * paciorkowce
41
Mupirocyna - zastosowanie
* nosicielstwo Staphylococcus aureus w jamie nosowej * liszajec * zakażenia ran
42
Mupirocyna - działania niepożądane
* pokrzywka * świąd * rumień * pieczenie * kontaktowe zapalenie skóry
43
Bacytracyna - charakterystyka
* mieszanina cyklicznych peptydów przeciwbakteryjnych * działa bakteriobójczo na bakterie G + * nie wykazuje oporności krzyżowej z żadnym innym antybiotykiem * nie wchłania się z przewodu pokarmowego
44
Bacytracyna - mechanizm działania
* działanie bakteriobójcze | * hamowanie defosforylacji baktoprenolu → hamowanie syntezy ściany bakterii
45
Bacytracyna - zastosowanie
* miejscowo - na skórę, błony śluzowe, oczy * w roztworach - płukanie jam ciała, stawów, ran * doustnie - zakażenie Clostridium difficile * domięśniowo - ciężkie zakażenia Staphylococcus aureus
46
Bacytracyna - działania niepożądane
• po iniekcji domięśniowej ryzyko uszkodzenia nerek
47
Gramicydyna - charakterystyka
* jeden z najstarszych antybiotyków * mieszanina peptydów * stosowana jedynie miejscowo * podanie ogólne powoduje silną hemolizę
48
Gramicydyna - mechanizm działania
* bakteriobójcze | * tworzenie kanałów w błonie komórkowej → zaburzenie równowagi jonowej bakterii
49
Gramicydyna - spektrum
* bakterie Gram + * Mycobacterium sp. * Neisseria sp.
50
Gramicydyna - zastosowanie
* zakażenia skóry | * zakażenia błon śluzowych
51
Cykloseryna - charakterystyka
* antybiotyk, analog D-alaniny | * stosowany tylko w gruźlicy opornej na leki pierwszego rzutu
52
Cykloseryna - mechanizm działania
* działanie bakteriobójcze | * hamowanie syntezy D-alaniny → hamowanie syntezy D-alanylo-D-alaniny → hamowanie syntezy peptydoglikanu
53
Cykloseryna - działania niepożądane
``` • zaburzenia OUN: ∙ bóle głowy ∙ drgawki ∙ drżenia mięśniowe ∙ reakcje psychotyczne ∙ neuropatia obwodowa • profilaktyka: podawanie pirydoksyny ```
54
Gdzie naturalnie występuje chloramfenikol?
• Streptomyces venezuelae
55
Ansamycyny - przedstawiciele
* ryfampicyna * ryfabutyna * ryfapentyna * ryfaksymina
56
Ansamycyny - mechanizm działania
• hamuje bakteryjną polimerazę RNA
57
Ansamycyny - spektrum
* szerokie * G + (zwłaszcza Staph) * G - (Neisserie, H flu, Legionella) * prątki (gruźlica, trąd) * Chlamydie
58
Ryfaksymina
* ansamycyna * nie wchłania się z przewodu pokarmowego * dekontaminacja jelit w śpiączce wątrobowej
59
Ansamycyny - działania niepożądane
* żółtaczka * zapalenie wątroby * ryfampicyna barwi mocz, pot, łzy, spermę na pomarańczowoczerwono * ryfampicyna i ryfapentyna - indukują cyt P450
60
Ryfabutyna - zastosowanie
• leczenie prątków atypowych u pacjentów z AIDS
61
Fidaksomycyna
* hamuje polimerazę RNA * bakteriobójczy na C difficile * brak oporności krzyzowej * doustnie na rzekomobłoniaste zap jelita * NPŻ: dusznoś, obrzęk naczynioruchowy