5.13 Leczenie nudności i wymiotów Flashcards
(34 cards)
1
Q
Pochodzenie bodźców pobudzających ośrodek wymiotny
A
- neurony strefy chemowrażliwej w area postrema
- błędnik → móżdżek
- neurony jądra pasma samotnego
- wyższe centra OUN
2
Q
Receptory strefy chemowrażliwej
A
- dopaminowe D₂
- serotoninowe 5-HT₃
- muskarynowe M₁
- neurokininowe NK₁
- opioidowe
3
Q
Receptory błędnika
A
- muskarynowe M₁
* histaminowe H₁
4
Q
Grupy leków hamujących nudności i wymioty
A
- antagoniści 5-HT₃
- neuroleptyki
- antagoniści H₁
- antagoniści M₁
- antagoniści NK₁
- kannabinoidy
- benzodiazepiny
- glikokortykosteroidy
5
Q
Antagoniści 5-HT₃ - przedstawiciele
A
- ondansetron
- granisetron
- dolasetron
- tropisetron
- palonosetron
- alosetron
6
Q
Antagoniści 5-HT₃ - zastosowanie
A
- zwalczanie wymiotów po operacji, chemioterapii
- podawane dożylnie 30 minut przed chemioterapią
- łączone z GKS lub antagonistami NK₁
- nie są skuteczne w chorobie lokomocyjnej
7
Q
Ondansetron, granisetron, dolasetron
A
- antagoniści 5-HT₃
- podawane doustnie / dożylnie
- działają 4-9 godzin
8
Q
Palonosetron
A
- antagonista 5-HT₃
- podawany dożylnie
- działa 40 godzin
9
Q
Alosetron
A
- antagonista 5-HT₃
- działa słabo przeciwwymiotnie
- hamuje skurcze jelita grubego
- stosowany w zespole jelita drażliwego
10
Q
Antagoniści 5-HT₃ - działania niepożądane
A
- spowolnienie pasażu w jelicie grubym
- ból głowy, dyskomfort w nadbrzuszu
- przejściowe objawy pozapiramidowe
- wydłużenie QT (dolasetron najsilniej)
11
Q
Neuroleptyki - przedstawiciele
A
- tietylperazyna
- prochlorperazyna
- prometazyna
- droperydol
12
Q
Tietylperazyna, prochlorperazyna, prometazyna
A
• neuroleptyki • hamują receptory D₂, M₁, H₁ • podawane doustnie, doodbytniczo, dożylnie • zastosowanie: ∙ zawroty głowy ∙ choroba lokomocyjna ∙ choroba Ménière'a
13
Q
Droperydol
A
• neuroleptyk • hamuje receptor D₂ • zastosowanie: ∙ procedury anestezjologiczne ∙ wymioty pooperacyjne
14
Q
Neuroleptyki - działania niepożądane
A
- sedacja
- objawy cholinolityczne
- spadek CTK
- objawy pozapiramidowe
- hiperprolaktynemia
15
Q
Antagoniści H₁ - przedstawiciele
A
- difenhydramina
- dimenhydrynat
- meklizyna
- cyklizyna
- klemastyna
16
Q
Antagonista H₁ o najsłabszym działaniu cholinolitycznym
A
meklizyna
17
Q
Antagoniści H₁ - zastosowanie
A
- choroba lokomocyjna
- wymioty po chemioterapii (+inne leki)
- choroby ucha wewnętrznego (+inne leki)
18
Q
Antagoniści M₁ - przedstawiciele
A
• hioscyna (skopolamina)
19
Q
Hioscyna
A
- antagonista M₁
- podawany w plastrach
- zwalcza objawy choroby lokomocyjnej
20
Q
Antagoniści H₁ i M₁ - działania niepożądane
A
- objawy cholinolityczne
* retencja moczu - uwaga na pacjentów z przerostem prostaty
21
Q
Antagoniści NK₁ - przedstawiciele
A
- aprepitant
- rolapitant
- netupitant
22
Q
Aprepitant
A
- antagonista NK₁
- podawany doustnie
- metabolizowany przez CYP3A4
- zastosowanie: wymioty po chemioterapii (+GKS / antagoniści 5-HT₃)
23
Q
Aprepitant - działania niepożądane
A
- zawroty głowy
- uczucie zmęczenia
- biegunka
- zmniejszenie INR u pacjentów stosujących warfarynę
24
Q
Kannabinoidy - przedstawiciele
A
- dronabinol
- nabilon
- lewonantrodol
25
Kannabinoidy - zastosowanie
* wymioty po chemioterapii (+neuroleptyki)
| * opieka paliatywna (+neuroleptyki)
26
Kannabinoidy - działania niepożądane
* psychoaktywne działanie THC
* nasilenie łaknienia
* przekrwienie spojówek
* hipotonia ortostatyczna
* objawy cholinolityczne
27
Benzodiazepiny
* przedstawiciele: diazepam, lorazepam
| * zastosowanie: wymioty psychogenne
28
Glikokortykosteroidy
* przedstawiciele: deksametazon, prednizolon
| * zastosowanie: pomocniczo w wymiotach po chemioterapii
29
Zwalczanie wymiotów u ciężarnych
* domowe sposoby hamowania nudności
* witamina B₆ (np. pirydoksyna + doksylamina)
* niektórzy antagoniści H₁ (dimenhydrynat, difenhydramina)
30
Leki często wywołujące wymioty
* lewodopa i agoniści receptorów D
* opioidy
* glikozydy naparstnicy
* estrogeny
* teofilina
* antybiotyki makrolidowe
* sole żelaza (podawane doustnie)
31
Metody wywoływania wymiotów
* syrop z wymiotnicy prawdziwej
* apomorfina (niezalecana)
* duże objętości lekko solonej wody (niezalecane)
32
Antagoniści rec D₂ działający ośrodkowo
* metoklopramid
| * trimetobenzamid
33
Antagoniści rec D₂ działający obwodowo
• domperydon
34
Netupitant
* antagonista NK₁
* wymioty po chemioterapii (+palonosetron)
* działa dłuzej od aprepitant i rolapitant
