Congenital club foot

Question 1

Bàn chân khoèo bẩm sinh (Congenital Club Foot)

Answer 1

Còn gọi là: Talipes Equinovarus

Là dị tật bàn chân phổ biến nhất và quan trọng nhất ở trẻ sơ sinh

Tỷ lệ mắc: bé trai > bé gái (tỷ lệ 2:1), tuy nhiên khi gặp ở bé gái thường nặng hơn

Khoảng 1/3 trường hợp bị cả hai bên

Question 2

Bàn chân khoèo bẩm sinh (Congenital Club Foot)

Đặc điểm biến dạng

Answer 2

Đặc điểm biến dạng:
☑️ Gồm 4 thành phần, viết tắt là CAVE:

C – Cavus: lõm gan chân (do tăng vòm gan chân)

A – Adductus: gập bàn trước vào trong (gập khép bàn trước)

V – Varus: quay gót vào trong

E – Equinus: gập gan chân (plantar flexion)

→ Nếu không điều trị kịp thời, bàn chân biến dạng vĩnh viễn, xương biến dạng

Question 3

Bàn chân khoèo bẩm sinh (Congenital Club Foot)

Nguyên nhân

Answer 3

Nguyên nhân:
Bẩm sinh (idiopathic): thường không rõ nguyên nhân, nhưng có thể do:

Mất cân bằng giữa nhóm cơ gập – duỗi cổ chân

Bất thường vị trí thai trong tử cung

Thứ phát (secondary): do bệnh lý thần kinh cơ:

Spina bifida, bại não, hội chứng dây chằng lỏng…

Question 4

Bàn chân khoèo bẩm sinh (Congenital Club Foot)

Bệnh học

Answer 4

Bệnh học:
Biến dạng chính là trật khớp xương sên – ghe = talus- calcaneus

Xương ghe nằm về phía trong so với vị trí bình thường

Xương sên nhỏ và nghiêng xuống dưới

Xương gót, xương sên, xương ghe bị dị dạng và lệch vị trí

Các cơ bắp chân thường teo nhỏ hơn bình thường

Question 5

Bàn chân khoèo bẩm sinh (Congenital Club Foot)

Sx

Answer 5

Triệu chứng lâm sàng:
Không thể duỗi bàn chân ra ngoài và ngửa lên trên như bình thường

Bàn chân bị gập lòng, quay vào trong, mặt gan chân hướng vào trong

Thường không gây đau

Có thể phối hợp với các dị tật khác: CDH (trật khớp háng), vẹo gối…

❖ Tiên lượng:
Tiên lượng tốt nếu phát hiện sớm và điều trị sớm

Tuy nhiên, dễ tái phát nếu không duy trì chỉnh hình

Question 6

Bàn chân khoèo bẩm sinh (Congenital Club Foot)

Tx

Answer 6

Điều trị:
1. Trẻ sơ sinh (bàn chân mềm):
Bắt đầu điều trị ngay sau sinh

Nắn chỉnh nhẹ nhàng + bó bột lặp lại hàng tuần

Duy trì chỉnh hình bằng giày nẹp (giày Denis-Browne)

2. Phẫu thuật (trường hợp không đáp ứng):
   Nếu sau 3–4 tháng, bàn chân vẫn không cải thiện về hình thái và X-quang, cần mổ

Các bước:

Giải phóng các dây chằng và gân co rút

Cố định lại vị trí các xương

Sau mổ bó bột 2 tháng → sau đó dùng giày Denis-Browne để duy trì

Mục tiêu tối đa là đặt toàn bộ gan bàn chân xuống mặt đất

Sau 12 tuổi, nếu mổ → thường phải can thiệp đến xương