Osteochondritis (Osteochondrosis) Flashcards
(6 cards)
Viêm xương sụn tách (Osteochondritis dissecans – OCD)
Overview
Osteochondritis dissecans: là hoại tử vô khuẩn khu trú ở vùng xương dưới sụn do chấn thương, sang chấn cơ học hoặc thiếu máu nuôi.
= non bacterial necrosis dưới sụn
→ Làm cho mảnh sụn + xương bị tách rời và nằm tự do trong khớp.
Thường gặp nhất ở khớp gối hoặc cổ chân.
Tại vùng tổn thương, có thể có tiêu xương, sau đó tạo xương mới kèm lắng đọng canxi (Ca).
Viêm xương sụn tách (Osteochondritis dissecans – OCD)
Thể bệnh
Hai thể chính:
Thể trẻ em (Juvenile form): trước khi đóng sụn tăng trưởng (epiphyseal plate)
Thể người lớn (Adult form): sau khi sụn tăng trưởng đóng
Viêm xương sụn tách (Osteochondritis dissecans – OCD)
Nguyên nhân
Nguyên nhân:
Sang chấn, vi chấn thương, thiếu máu nuôi hoặc huyết khối nhỏ
Tâm điểm vôi hóa bất thường (abnormal ossification centers) – hay gặp ở trẻ trong giai đoạn tăng trưởng nhanh – được xem là yếu tố nguy cơ
Viêm xương sụn tách (Osteochondritis dissecans – OCD)
Sx
Triệu chứng lâm sàng:
Hạn chế tầm vận động có thể là dấu hiệu duy nhất
Thường gặp ở trẻ từ 12–15 tuổi, liên quan đến vận động thể thao
Cảm giác “kẹt” gối (vague knee discomfort)
Không duỗi hoàn toàn được chân
Đau không khu trú, tăng khi chịu lực lên khớp
Đi với tư thế xoay ngoài bàn chân
Khám: có tràn dịch, đau khớp, ấn đau rõ
Dấu hiệu Wilson:
Gập gối 90°, xoay trong xương chày
Duỗi chậm → nếu đau gối → test dương tính
Viêm xương sụn tách (Osteochondritis dissecans – OCD)
Dx
Chẩn đoán:
Chụp X-quang là tiêu chuẩn
MRI hỗ trợ đánh giá tính ổn định của tổn thương
Cần chụp đối bên để so sánh
Chụp X-quang thường chỉ phát hiện vòng vôi hóa quanh ổ hoại tử, không đánh giá được tính ổn định
Có thể cần thêm CT, chụp cản quang khớp
Viêm xương sụn tách (Osteochondritis dissecans – OCD)
Tx
Điều trị:
Tổn thương ổn định: điều trị bảo tồn
Tổn thương không ổn định:
Cần nội soi khớp điều trị – có thể cắt bỏ mảnh rời, cạo tổn thương sụn, khoan vùng hoại tử để tái thông mạch máu
Mục tiêu điều trị thể trẻ em:
→ Làm lành tổn thương trước khi sụn tăng trưởng đóng
Thể người lớn:
→ Tập trung vào duy trì chức năng và ngăn ngừa thoái hóa khớp sớm
