HC 12.4 Dwangtoepassing in de zorg Flashcards
(12 cards)
Wat is de geschiedenis van de Wvggz?
- 1841 Krankzinnigenwet: hoe kan je de orde bewaren bij mensen die afwijkend en verward gedrag vertonen
- 1865 Wet Uitoefening geneeskunst: overheidsregels en standaarden over hoe je de geneeskunst uit moet oefenen
- 1993 Wet BIG: welke geregistreerde beroepen bepaalde zorgactiviteiten uit mogen oefenen
- 1994 Wet Bopz (bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen). In 1994 werd dus pas de krankzinnigenwet veranderd. Het gaat al meer over patiëntenrechten.
- 1995 Wgbo
- 2020 Wvggz en Wzd
Wat is het maatschappelijk perspectief van dwangtoepassingen in de zorg?
- Veiligheid van de samenleving vs. rechtsbescherming van de patiënt
- Wat is de rol van de arts?
Waar treden er situaties op met dwangtoepassing? Wie zijn kwetsbare patiënten in deze settings?
- Ziekenhuis of SEH
- Langdurige zorg; instellingen voor psychogeriatrie of verstandelijke beperking
- GGZ
Kwetsbare patiënten: psychiatrische problematiek, wilsonbekwame patiënten
Welke ethische basisprincipes spelen een rol bij dwangtoepassingen?
Arts moet redeneren, extra zorgvuldig bij dwang
- Proportionaliteit: voordelen moeten zwaarder wegen dan de nadelen
- Subsidiariteit: minst ingrijpende alternatief
- Doelmatigheid: of het effectief is
- Veiligheid
- Autonomie van de patiënt
- NB: toepassing van dwang kan de grondrechten van een patiënt aantasten
Wat is de WGBO?
- Rechten en plichten van zorgprofessionals (niet alleen artsen) en patiënten
- Informed consent
- Zorg zonder toestemming is mogelijk indien aan deze 3 voorwaarden wordt voldaan:
o De patiënt wilsonbekwaam ter zake is;
o Er kennelijk ernstig nadeel is;
o Er vervangende toestemming is van een vertegenwoordiger
De uitgangswet waaronder alle medische handelingen vallen.
Wat is de wet zorg en dwang?
Onvrijwillige zorg kan toegepast worden indien:
- Er sprake is van een psychogeriatrische aandoening, verstandelijke beperking of niet-aangeboren hersenletsel;
- Er is sprake van ernstig nadeel dat daaruit voortkomt;
- Dit nadeel niet afgewend kan worden met vrijwillige zorg
- Opstellen van ‘stappenplan’: als deze situatie zich opdoet, dan moet deze handeling worden gedaan om deze reden.
- Onvrijwillige opname met inbewaringstelling of rechterlijke machtiging (alleen de onvrijwillige opnames worden rechtelijk getoetst)
Wat is de wet verplichte ggz?
Verplichte zorg kan toegepast worden indien:
- Er sprake is van een psychische stoornis; (moet bevestigd zijn door een onafhankelijke psychiator).
- Er sprake is van ernstig nadeel dat daaruit voortkomt;
- Dit nadeel niet afgewend kan worden met vrijwillige zorg
- Zorgmachtiging of crisismaatregel; rechterlijke toetsing (daarmee kun je mensen verplichte zorg geven)
- Zorgplan beschrijft welke vormen van zorg ingezet worden (opname, medicatie, medische controles, testen op drugs,, insluiten, etc.) in klinische of ambulante setting.
Wat wordt er onder ernstig nadeel verstaan in de WZD en WVGGZ?
- Levensgevaar of lichamelijk letsel
- Psychische, materiële of financiële schade
- Verwaarlozing
- Maatschappelijke teloorgang
- Verstoorde ontwikkeling: kinderen in spel of ongeboren kinderen
- Agressie oproepen door hinderlijk gedrag
Kan gelden voor de patiënt zelf of voor derden.
Wat kan er binnen de WZD en WVGGZ?
- Toedienen van vocht, voeding en medicatie of andere medische handelingen
- Beperken bewegingsvrijheid
- Insluiten
- Uitoefenen van toezicht
- Onderzoek op gedrag beïnvloedende middelen
- Beperken van vrijheid in het inrichten van het eigen leven
- Bezoek beperken
- Opnemen in accommodatie
Een 27-jarige man, bekend met een psychose in de voorgeschiedenis, rijdt onder invloed van alcohol met zijn motor tegen een boom en loopt een gecompliceerde fractuur van zijn been op. Op de SEH is hij niet goed aanspreekbaar en slaat hij om zich heen. Om zijn been te redden, moet er spoedig geopereerd worden.
Kun je deze patiënt fixeren/rustgevende medicatie geven/opereren? Onder welke voorwaarden en in welk juridisch kader?
Er is sprake van ernstig nadeel, dus in het kader van de WGBO mag je patiënt fixeren/rustgevende medicatie geven. Je moet een vertegenwoordiger spreken voordat je gaat opereren. Als je de tijd niet hebt om met de vertegenwoordiger te spreken dan ga je uit van je goed hulpverlenersschap. Dus in een acute medische situatie moet je eerst kijken vanuit de WGBO.
De operatie verloopt ongecompliceerd en hij herstelt goed. Op de verpleegafdeling begint hij zich echter vreemd op te stellen en is hij ervan overtuigd dat het water vergiftigd wordt door de Siciliaanse maffia. Hij denkt dat een van de verpleegkundigen hier lid van is.
Wat is hier aan de hand en wat doe je?
Kan sprake zijn van een delier of psychose. Je werkt onder de WGBO.
De patiënt is nu met een crisismaatregel opgenomen op een psychiatrische afdeling. Hij doet rustig mee met de activiteiten maar blijft psychotisch.
Welke zorg zet je (verplicht) in?
Er is geen ernstig nadeel: dus geen kader voor verplichte behandeling. Je wilt starten met anti-psychotica, dus vrijwillig behandelen. Je moet het dus elke keer opnieuw afwegen.
