HC.04 - Stoorn. i.d. ontwikkeling taal en leren Flashcards
(27 cards)
Front
Back
Wat is fonologie binnen het linguïstisch systeem?
De klankstructuur van woorden; fouten leiden tot verkeerde uitspraak zoals ‘ik hep college’.
Wat is semantiek binnen het linguïstisch systeem?
De betekenis van woorden en zinnen; fout voorbeeld: ‘ik heb vakantie’ (bedoeld: ‘ik heb college’).
Wat is syntaxis binnen het linguïstisch systeem?
De grammaticale structuur van zinnen; voorbeeldfout: ‘college ik heb’.
Wat is morfologie binnen het linguïstisch systeem?
De vorm en structuur van woorden, zoals vervoegingen; fout voorbeeld: ‘ik hebt college’.
Wat is pragmatiek binnen het linguïstisch systeem?
Het gebruik van taal in sociale context, zoals gesprek voeren en afstemmen op gesprekspartner.
Wat is de normale taalontwikkeling bij 1 jaar?
- 1-woordszinnen
- Woordenschat van 5-20 woorden
Wat is de normale taalontwikkeling bij 2 jaar?
- 2-3-woordszinnen
- Woordenschat van 200-300 woorden
Wat is de normale taalontwikkeling bij 3 jaar?
- 3-5-woordszinnen
- Woordenschat van 900-1000 woorden
Wanneer is er sprake van een taalvertraging op 2-jarige leeftijd?
Als het kind minder dan 50 woorden kent op 24 maanden.
Wat zijn de DSM-5 criteria voor een taalstoornis?
- Taalniveau beduidend lager dan non-verbaal IQ
- Interferentie met school/sociaal functioneren
- Ernstiger dan verwacht bij andere problematiek
Wat zijn de vormen van taalstoornis?
- Expressieve taalstoornis
- Gemengd receptieve/expressieve taalstoornis
- Sociale communicatiestoornis (pragmatiek)
Wat moet je uitsluiten bij taalstoornisdiagnostiek?
- Gehoorproblemen
- Autisme spectrum stoornis
Wat zijn etiologische factoren van taalstoornissen?
- Genetische component
- Familiegeschiedenis van laat spreken
- Omgevingsfactoren zoals stress en lage SES
Welke psychiatrische comorbiditeit komt vaak voor bij taalstoornissen?
- Gedragsproblemen
- Angsten
- Stemmingsklachten
Wat zijn behandelmogelijkheden bij taalstoornissen?
- Psycho-educatie
- Gerichte taalstimulering
- Ouderbegeleiding
- Schoolaanpassing
Wat is de prognose van een expressieve taalstoornis?
Beter dan gemengde taalstoornis; kan deels spontaan herstellen
Wat beïnvloedt een slechtere prognose bij taalstoornissen?
Combinatie met psychiatrische, sociale of emotionele problemen
Wat kenmerkt een sociale communicatiestoornis?
Stoornis in pragmatiek van taal met relatief goed sociaal contact (ADOS nodig voor onderzoek)
Wat is een mogelijke behandeling voor sociale communicatiestoornis?
PRT: gericht op vergroten van sociale communicatie, gebruik van motivatie, natuurlijke beloning
Wat zijn kenmerken van een spraakklankstoornis?
- Weglaten van klanken (slapen → sapen)
- Klankvervanging (water → watel)
- Verdraaien (bal → baj)
Wat zijn kenmerken van stotteren?
- Herhalingen, blokkades, verlengingen
- Grimassen, tics
- Weten wat men wil zeggen maar niet kunnen uitdrukken
Wat zijn DSM-criteria voor spraakstoornissen?
- Spraakproductie niet passend bij leeftijd/dialect
- Interferentie met functioneren
- Ernstiger dan verwacht bij andere problematiek
Wat is de prognose van spraakklankstoornissen?
Gunstig indien niet veroorzaakt door somatische oorzaak, VB of ASS; goed behandelbaar met logopedie