HC.05 - Verworven taal- en spraakstoornissen

Question 1

Front

Answer 1

Back

Question 2

Wat is dysartrie en welk deel van het spraaksysteem is aangedaan?

Answer 2

Dysartrie is een spraakstoornis veroorzaakt door een probleem in de motorische systemen die de mond- en keelspieren aansturen.

Question 3

Wat zijn typische kenmerken van dysartrie?

Answer 3

• Moeilijk verstaanbare spraak
• Slechte articulatie
• Mogelijke slikproblemen
• Taalinhoud is normaal

Question 4

Welke vormen van dysartrie bestaan er en wat zijn de kenmerken?

Answer 4

• Cerebellair: wisselende toonhoogte en stemvolume (bv alcoholintoxicatie, bloeding, infarct)
• Bulbair: nasale spraak, spierzwakte (bv myasthenia gravis, hersenstaminfarct)
• Pseudo-bulbair: gestoorde tongmotoriek, dwanglachen/huilen (bv MS, ALS)
• Extrapiramidaal: hypokinetisch (zacht, monotoon, Parkinson) of hyperkinetisch (volume-uitspattingen, Huntington)

Question 5

Wat is afasie en welke functies zijn aangetast?

Answer 5

Afasie is een taalstoornis waarbij de inhoud van taal is verstoord, inclusief lezen en schrijven.

Question 6

Wat zijn kenmerken van Broca afasie?

Answer 6

Frontale laesie: hakkelende spraak, agrammatisme, moeite met taalproductie.

Question 7

Wat zijn kenmerken van Wernicke afasie?

Answer 7

Temporo-pariëtale laesie: gestoorde taalbegrip, vloeiende maar betekenisloze spraak, benoemproblemen.

Question 8

Wat zijn kenmerken van anomische afasie?

Answer 8

Woordvindproblemen, gestoorde zinsherhaling, mogelijk door geheugenstoornis.

Question 9

Wat zijn kenmerken van globale afasie?

Answer 9

Frontotemporopariëtale laesie: vrijwel geen spraak, fors gestoord begrip.

Question 10

Waar bevindt zich bij de meeste mensen de taalverwerking in de hersenen?

Answer 10

In de linker hemisfeer bij 90% van de rechtshandigen en 50% van de linkshandigen.

Question 11

Wat test je bij verbale diadochokinese en waarom?

Answer 11

Vloeiendheid en coördinatie van articulatiespieren, door snelle herhaling van klanken zoals papapa-kakaka.

Question 12

Wat zijn parafasieën en welke vormen zijn er?

Answer 12

• Semantisch: woord is betekenisverwant (bv ‘tafel’ ipv ‘stoel’)
• Fonetisch: klanken verwisseld (bv ‘pafel’ ipv ‘tafel’)

Question 13

Wat beoordeel je bij neurologisch onderzoek van spraak en taal?

Answer 13

• Spontane spraak
• Articulatie
• Tongmotoriek
• Benoemen
• Lezen en schrijven
• Begrip en opdrachten uitvoeren

Question 14

Welke oorzaken kunnen leiden tot acuut ontstaan van afasie of dysartrie?

Answer 14

• Hersenbloeding
• Herseninfarct
• Traumatisch hersenletsel
• Acute intoxicatie

Question 15

Welke oorzaken leiden vaker tot geleidelijk ontstaan van afasie of dysartrie?

Answer 15

• Neurodegeneratieve aandoeningen (bv. ALS, MS, ziekte van Parkinson)
• Hersentumor
• Chronische intoxicatie

Question 16

Wat is een klinisch verschil tussen afasie en dysartrie bij neurologisch onderzoek?

Answer 16

• Afasie: gestoorde taalinhoud, problemen met begrip, lezen en schrijven
• Dysartrie: normale taalinhoud, gestoorde articulatie en spraakmotoriek

Question 17

Wat is het verschil in spraak tussen Broca- en Wernicke-afasie?

Answer 17

• Broca: niet-vloeiend, moeizame spraak met intact taalbegrip
• Wernicke: vloeiend, maar inhoudsloos met verstoord begrip

Question 18

Hoe kun je differentiëren tussen bulbair en pseudobulbair syndroom bij dysartrie?

Answer 18

• Bulbair: perifere laesie, spierzwakte, nasale spraak
• Pseudobulbair: centrale laesie, dwanglachen/-huilen, spasticiteit tong