ZO.4 - Persoonlijkheidsstoornissen

Question 1

Q

Answer 1

A

Question 2

Wat onderscheidt een normale persoonlijkheid van een persoonlijkheidsstoornis?

Answer 2

Bij een persoonlijkheidsstoornis is er sprake van lijdensdruk en beperkingen in functioneren, met afwijkingen in denken, voelen en doen die stabiel en inflexibel zijn.

Question 3

Wat zijn de algemene DSM-5 criteria voor een persoonlijkheidsstoornis?

Answer 3

Afwijking in cognities, affecten, interpersoonlijk functioneren en impulsbeheersing; inflexibel patroon; veroorzaakt lijdensdruk; stabiel vanaf adolescentie.

Question 4

Hoe presenteren patiënten met een persoonlijkheidsstoornis zich meestal in de medische praktijk?

Answer 4

Met klachten zoals angst, somberheid, slaapstoornissen, eetstoornissen of relationele problemen.

Question 5

Wat is de prevalentie van persoonlijkheidsstoornissen onder Nederlanders?

Answer 5

0.1

Question 6

Wat is de prevalentie van comorbide persoonlijkheidsstoornissen bij psychiatrische patiënten?

Answer 6

0.6

Question 7

Noem de drie clusters van persoonlijkheidsstoornissen en het kenmerkende woord per cluster.

Answer 7

Cluster A: zonderling, Cluster B: dramatisch, Cluster C: angstig

Question 8

Wat zijn de stoornissen binnen Cluster A?

Answer 8

Paranoïde, Schizoïde, Schizotypisch

Question 9

Wat zijn kenmerken van een paranoïde persoonlijkheidsstoornis?

Answer 9

Wantrouwen en achterdocht

Question 10

Wat zijn kenmerken van een schizoïde persoonlijkheidsstoornis?

Answer 10

Afstandelijk, liefst alleen, beperkte emoties

Question 11

Wat zijn kenmerken van een schizotypische persoonlijkheidsstoornis?

Answer 11

Magisch denken, vreemd gedrag, sociale teruggetrokkenheid

Question 12

Wat zijn de stoornissen binnen Cluster B?

Answer 12

Antisociaal, Borderline, Histrionisch, Narcistisch

Question 13

Wat zijn kenmerken van een antisociale persoonlijkheidsstoornis?

Answer 13

Manipulatief, schending rechten van anderen, geen spijt

Question 14

Wat zijn kenmerken van een borderline persoonlijkheidsstoornis?

Answer 14

Impulsief, instabiel, automutilatie

Question 15

Wat zijn kenmerken van een histrionische persoonlijkheidsstoornis?

Answer 15

Behoefte aan aandacht, overdreven emoties

Question 16

Wat zijn kenmerken van een narcistische persoonlijkheidsstoornis?

Answer 16

Grootheidsgevoel, behoefte aan bewondering, weinig empathie

Question 17

Wat zijn de stoornissen binnen Cluster C?

Answer 17

Vermijdend, Afhankelijk, Dwangmatig

Question 18

Wat zijn kenmerken van een vermijdende persoonlijkheidsstoornis?

Answer 18

Gevoelig voor afwijzing, behoefte aan relaties maar angstig

Question 19

Wat zijn kenmerken van een afhankelijke persoonlijkheidsstoornis?

Answer 19

Submissief, aanklampend, moeite met zelfstandigheid

Question 20

Wat zijn kenmerken van een dwangmatige persoonlijkheidsstoornis?

Answer 20

Perfectionisme, rigiditeit, preoccupatie met orde en regels

Question 21

Hoe onderscheid je een histrionische van een narcistische persoonlijkheidsstoornis?

Answer 21

Histrionisch: speelt met emoties; Narcistisch: etaleert prestaties

Question 22

Hoe onderscheid je borderline van antisociaal?

Answer 22

Borderline: zelfdestructief gedrag; Antisociaal: schaadt anderen zonder spijt

Question 23

Hoe onderscheid je schizoïde van vermijdend?

Answer 23

Schizoïde: geen behoefte aan contact; Vermijdend: wil wel contact maar is angstig

Question 24

Hoe onderscheid je borderline van bipolaire stoornis?

Answer 24

Borderline: stemmingswisselingen zijn frequent en situationeel; Bipolair: episodisch en langduriger

Question 25

Hoe onderscheid je vermijdend van sociale-angststoornis?

Answer 25

Sociale-angststoornis ontstaat later, vaak minder continu patroon dan vermijdende persoonlijkheid

Question 26

Hoe onderscheid je schizotypisch van schizofrenie?

Answer 26

Schizotypisch: korte, lichte psychotische symptomen; Schizofrenie: langer, ernstiger

Question 27

Noem vier somatische aandoeningen die persoonlijkheidsveranderingen kunnen veroorzaken.

Answer 27

CVA, encefalitis, hersentumor, epilepsie

Question 28

Wat is het geschatte aandeel genetische factoren bij persoonlijkheidsstoornissen?

Answer 28

Ongeveer 50%

Question 29

Wat is affectregulatie?

Answer 29

Het kunnen verdragen en verwerken van emoties zoals angst, verdriet en woede.

Question 30

Wat is mentaliseren?

Answer 30

Het vermogen om gedrag van jezelf en anderen te begrijpen vanuit onderliggende gedachten en gevoelens.

Question 31

Is medicamenteuze behandeling aangewezen bij persoonlijkheidsstoornis?

Answer 31

Nee, psychotherapie is eerste keus; medicatie alleen ondersteunend of bij comorbiditeit.

Question 32

Wat zijn effectieve vormen van psychotherapie bij persoonlijkheidsstoornissen?

Answer 32

Dialectische gedragstherapie, schematherapie, mentalization-based therapy, transference-focused therapy

Question 33

Wat is tegenoverdracht?

Answer 33

Gevoelens die de patiënt onbewust oproept bij de therapeut.

Question 34

Wat is de prognose van psychotherapie bij persoonlijkheidsstoornissen?

Answer 34

Gunstig: 75% heeft na behandeling minder symptomen en functioneert beter.