PD.6 - Pijn bij kankerpatiënten

Question 1

Wat is de prevalentie van pijn bij kankerpatiënten in verschillende stadia van de ziekte?

Answer 1

• 28% bij recent gediagnosticeerde patiënten
• 50-70% tijdens behandeling
• 64-80% bij gevorderde kanker

Question 2

Wat zijn de twee hoofdlijnen in de behandeling van pijn bij kanker?

Answer 2

• Behandel de onderliggende oorzaak
• Behandel de pijn symptomatisch

Question 3

Welke soorten pijn kunnen optreden bij kanker die gerelateerd zijn aan de tumor of metastasen?

Answer 3

• Nociceptieve pijn (somatisch/visceraal-gerefereerd)
• Tumor-geassocieerde neuropathische pijn

Question 4

Welke soorten pijn kunnen optreden bij kanker die gerelateerd zijn aan de behandeling?

Answer 4

• Nociceptieve pijn (bv. mucositis, hand-voet syndroom)
• Neuropathische pijn (bv. post-radiatie neuropathie, chemotherapie-geïnduceerde polyneuropathie)

Question 5

Wat is gerefereerde pijn bij kanker?

Answer 5

Pijn die gevoeld wordt op een andere locatie dan waar de aandoening zich bevindt, bv. pijn in de schouder bij levermetastasen.

Question 6

Wat is gemengde pijn bij kanker?

Answer 6

Pijn die kenmerken heeft van zowel nociceptieve als neuropathische pijn.

Question 7

Wat is de WHO pijnladder voor medicamenteuze pijnbestrijding bij kanker (stap 1)?

Answer 7

• Paracetamol
• NSAID’s: naproxen, diclofenac, ibuprofen
• COX-2 remmers: celecoxib, etoricoxib (geven bij GI-klachten en bloedverdunner)

Question 8

Wat is stap 3 van de WHO pijnladder?

Answer 8

• Oxycodon (sr, ir)
• Morfine (sr, ir)
• Fentanyl (transdermaal, nasaal, sublinguaal, OTFC)

Ook stap 1 erbij

Question 9

Wat houdt stap 4 van de WHO-analgetische ladder voor kankerpijn in?

Answer 9

Stap 4 betreft het gebruik van invasieve (interventionele) pijnbehandelingen wanneer opioïden en co-analgetica onvoldoende werken.
Voorbeelden van interventies:
- Zenuwblokkades (zoals plexus coeliacus blokkade bij pancreastumor)
- Epidurale of spinale katheters met continue pijnstilling
- Neurochirurgische technieken (zoals cordotomie)

Stap 4 wordt ingezet bij therapieresistente pijn, vooral in het palliatieve stadium.

Question 10

Dexamethason geven om dwarslaesie te voorkomen bij toename oedeem bij bestralen

Question 11

Welke co-analgetica kunnen worden gebruikt bij kankerpijn?

Answer 11

• Pregabaline
• Amitriptyline
• Dexamethason

Question 12

Wat is het doel van opioidrotatie bij kankerpijn?

Answer 12

Het optimaliseren van pijnverlichting en verminderen van bijwerkingen door over te schakelen naar een ander opioïd.

Question 13

Wat zijn de principes van pijnbestrijding bij kankerpatiënten?

Answer 13

• Behandel oorzaak en symptomen
• Gebruik round-the-clock medicatie met rescue doseringen
• Volg de WHO pijnladder
• Overweeg co-analgetica indien nodig

Question 14

Wat is een indicatie voor corticosteroïden als co-analgeticum bij kankerpijn?

Answer 14

Verhoogde intracraniële druk

Zenuwcompressie

Oedeem rondom tumoren

Pijnlijke botmetastasen

Leverkapselpijn

Question 15

Wat is een indicatie voor tricyclische antidepressiva (zoals amitriptyline) bij kankerpijn?

Answer 15

Neuropathische pijn bij kanker

Met name bij uitstralende zenuwpijn of brandende pijnsensaties

Question 16

Wat is een indicatie voor anti-epileptica (zoals gabapentine of pregabaline) bij kankerpijn?

Answer 16

Neuropathische pijn

Bijvoorbeeld bij zenuwbeschadiging of tumorcompressie van zenuwstructuren