HC.5 - Monoamines en depressie Flashcards
(17 cards)
Front
Back
Wat is het percentage werkzaamheid van antidepressiva in studies, en hoe verhoudt dit zich tot placebo?
Ongeveer 55% werkzaamheid, waarvan ~35% placebo-effect. Netto therapeutisch effect is moeilijk te bepalen en mogelijk minder dan 10%.
Wat is de monoaminehypothese bij depressie?
De hypothese stelt dat depletie van monoamines zoals serotonine, noradrenaline en dopamine kan leiden tot depressie.
Welke neurotransmitters vallen onder de monoamines?
- Serotonine (5-HT)
- Noradrenaline (NA)
- Dopamine (DA)
Wat zijn de functies van serotonine (5-HT) in het brein?
Regulatie van stemming, angst, slaap, eetlust en impulscontrole.
Via welk aminozuur wordt serotonine gesynthetiseerd?
Tryptofaan
Via welk aminozuur wordt noradrenaline gesynthetiseerd?
Tyrosine
Wat doet het enzym monoamine-oxidase (MAO)?
Breekt serotonine, noradrenaline en dopamine af; MAO-A remmers blokkeren deze afbraak.
Wat is het effect van presynaptische α2-receptoren en 5HT1b/d-receptoren op neurotransmissie?
Ze remmen de afgifte van respectievelijk noradrenaline en serotonine.
Welke typen antidepressiva blokkeren de heropname van serotonine en noradrenaline?
- SSRI’s: serotonine reuptake
- SNRI’s: serotonine én noradrenaline reuptake
- TCA’s: niet-selectief voor beide
Wat zijn belangrijke bijwerkingen van klassieke MAO-A remmers?
Hypertensieve crisis door tyramine-effect bij inname van tyramine-rijke voeding (zoals kaas en wijn).
Waarom is therapietrouw laag bij antidepressiva?
- Veel bijwerkingen (bv. seksuele disfunctie, sedatie)
- Vertraging in effectiviteit (2-4 weken)
- Geen directe merkbare verbetering
Welke strategieën worden onderzocht als alternatief voor klassieke antidepressiva?
- NMDA-antagonist ketamine/esketamine
- Anti-inflammatoire middelen
- siRNA tegen 5-HT1a-receptor
Wat is het werkingsmechanisme van ketamine als antidepressivum?
NMDA-glutamaat receptor antagonist; remt excitotoxisch glutamaat bij verhoogde spiegels in depressie.
Wat zijn potentiële bijwerkingen van ketamine?
- Dissociatie (K-hole)
- Misselijkheid
- Angst
- Psychotische symptomen (bij hogere doses)
Wat is het nadeel van SNRI’s t.o.v. SSRI’s?
Meer bijwerkingen door noradrenaline-effecten (hypertensie, slapeloosheid, agitatie).
Wat is het effect van a2-receptor antagonisten als antidepressiva?
Verhoogde afgifte van noradrenaline en serotonine; vaak sedatief (bv. mirtazapine).